Miód nektarowy. Co to jest?

Miód jedno- i wielokwiatowy należą do tej samej rodziny: miodów nektarowych. W jaki sposób powstają i co mają w sobie wyjątkowego?

Naturalny miód uzyskiwany jest przez pszczoły z gatunku Apis mellifera – ze spadzi lub nektaru kwiatów. Słodka spadź występuje w postaci kropel na igłach jodły, modrzewia i świerka, a także na liściach między innymi dębu, lipy. Składa się z soków roślinnych, które wypływają z komórek roślin uszkodzonych przez miodówki, mszyce czy czerwce.

Co to jest nektar kwiatowy?

Słodka ciecz, podobnie jak spadź. Z tym że produkowana przez gruczoły roślinne zlokalizowane w kwiecie, czyli nektarniki (zamienne nazywane miodnikami). Innymi słowy, nektar kwiatowy to po prostu roztwór wodny cukrów. Głównie glukozy i fruktozy.

Jak powstaje miód nektarowy?

Produkcja miodu zaczyna się, kiedy pszczoła-zwiadowca zlokalizuje roślinę wyróżniającą się dużą ilością wysokiej jakości miodnego surowca, tzn. nektaru. Każda z pszczół-robotnic zbiera jednorazowo od 40 do 50 mg nektaru kwiatowego, następnie gromadzi w wolu miodowym („przedżołkądku”) i transportuje do ula.

Już wtedy zachodzą pierwsze zmiany enzymatyczne w składzie nektaru – zostaje on częściowo rozrzedzony i wzbogacony o kwasy organiczne pochodzące z organizmu pszczoły. W ulu miód rozlewany jest do plastrów. Po zapełnieniu wszystkich zadaniem pszczół jest utrzymanie wysokiej temperatury wewnątrz ula – poruszając skrzydłami, sprawiają, że ze zgromadzonego nektaru odparowuje woda. 

Jaka jest różnica pomiędzy świeżym nektarem a pobranym z wola miodowego? Pierwszy zawiera od 24% do 97% wody, zaś drugi – od 60% do 80%. Przy czym po ok. 4 dniach od umieszczenia nektaru w komórkach plastra miodowego, ilość wody zmniejsza się do docelowego poziomu. To zaledwie ok. 18%!

Przekształcenie nektaru w miód nektarowy to jednak nie tylko odparowanie wody, ale szereg innych, niemniej istotnych, przemian biochemicznych. Niestety, wiele z nich nadal pozostaje niewyjaśnionych. Wiadomo jednak, że pod wpływem enzymów i kwasu mrówkowego obecnego w przewodzie pokarmowym pszczoły sacharoza przekształca się w mieszankę glukozy i fruktozy. 

Czyli cukier inwertowany. Wykorzystywany jest on w… cukiernictwie, piekarnictwie, a także przetwórstwie (w produkcji przetworów owocowych). Cukier inwertowany jest ceniony głównie ze względu na łatwą rozpuszczalność i dużą odporność na krystalizację; przedłuża okres świeżości produktów, zapobiegając ich „wysychaniu”.

Proces produkcji miodu zostaje zakończony, kiedy co najmniej 75% komórek plastra pokrytych jest równomiernie woskiem. Wówczas miód osiąga „dojrzałość”. To moment, kiedy dla pszczelarzy rozpoczyna się sezon na miodobranie, czyli wyciągnięcie miodu z plastrów poprzez odsklepienie, a następnie odwirowanie. Pozostaje go już tylko oczyścić i umieścić w słojach!

Jak wygląda miód nektarowy?

Jest płynny – najczęściej aksamitnie gładki, choć zdarza się rzadki lub nawet wodnisty. Przejrzysty, niemalże bezbarwny, z reguły jednak występuje w odcieniach żółci – od bursztynu po ciemnozłoty brąz. Niejednorodna konsystencja i barwa to cecha charakterystyczna miodu nektarowego, która wynika z kilku (zmiennych) czynników. Między innymi: 

• warunków pogodowych,
• gatunku, odmiany rośliny kwiatu, z jakiej pochodzi nektar,
• jakości podłoża, na jakim uprawiana jest roślina zapylana przez owady.

(najpopularniejsze) Rodzaje miodu nektarowego 

1. jasne (miód rzepakowy, lipowy)
2. ciemne (miód gryczany, wielokwiatowy).

Miód rzepakowy ma lekko słomkowy kolor (jest niemalże przeźroczysty). Pachnie bardzo charakterystyczne – kwiatem rzepaku. Sam oceń czy to dobrze, czy wręcz przeciwnie? Miód rzepakowy bardzo szybko krystalizuje się, przez co zmienia również kolor – na „smalcowaty”. Jeśli chodzi o jego prozdrowotne działanie, to skutecznie usprawnia funkcjonowanie wątroby.

Miód lipowy to sprawdzone, naturalne lekarstwo, które skutecznie łagodzi zarówno objawy, jak i przebieg silnego przeziębienia, a nawet grypy. Rozgrzewa, pozwala pozbyć się uciążliwego kaszlu oraz bólu gardła, a przy tym działa napotnie. Co więcej, ze względu na słodko-ostry smak świetnie sprawdza się w kuchni; uważany jest za najpyszniejszy polski miód!

Miód gryczany wyróżnia się głębokim ciemnobrązowym kolorem i ostrym smakiem, przez co nie wszystkim smakuje. Warto jednak dać mu szansę nawet jako dodatek do zimowej herbaty, ponieważ ze wszystkich miodów to właśnie gryczany najkorzystniej wpływa na pracę serca oraz układu krążenia.

Miód wielokwiatowy to najpopularniejszy polski miód (nektarowy). Jak nie trudno domyślić się, powstaje z nektaru pochodzącego z wielu zróżnicowanych roślin. Jeśli to kwiaty wiosenne, miód charakteryzuje się jasną barwą i delikatnym smakiem. W przypadku, kiedy nektar został pobrany z roślin kwitnących latem, miód jest wyrazisty - pod każdym względem.

Miód nektarowy - właściwości

Jako że miody nektarowe powstają z wielu różnych gatunków i odmian kwiatów, różnią się między sobą pod względem prozdrowotnych właściwości. 

Miód rzepakowy - bogaty w m.in.: bor (biorący udział w procesie budowy tkanki kostnej, odpowiadający za prawidłową pracę tarczycy i śledziony), witaminy (C, K, z grupy B) – wspiera wątrobę w odtruwaniu organizmu z toksyn. Łagodzi objawy zgagi, wrzodów żołądka; przyśpiesza gojenie ran wrzodowych. Miód gryczany przyśpiesza ponadto gojenie się ran zewnętrznych (oczyszcza je z martwicy, chroni przed wdaniem się zakażenia).

Miód lipowy fantastycznie przeciwdziała rozwojowi przeziębienia. Pomaga zwalczyć stany podgorączkowe i zbić gorączkę. Ponadto działa antybakteryjnie.

Miód gryczany ze względu na zawartość rutyny (uszczelniającej naczynia krwionośne) polecany jest osobom starszym borykającym się z chorobami lub przewlekłymi schorzeniami układu krwionośnego. W składzie miodu gryczanego obecne jest również żelazo, co z kolei jest ważną informacją dla osób chorujących na anemię, a także wszystkich, którzy powinni uzupełnić zawartość tego konkretnego pierwiastka ze względu na długo utrzymujące się, ogólne osłabienie organizmu. 

Miód wielokwiatowy bardzo dobrze sprawdza się w roli naturalnego remedium dla alergików uczulonych na pyłki kwiatów – wspomaga leczenie kataru siennego. Wspiera również w walce z… problematyczną cerą, szczególnie trądzikową. Miód wielokwiatowy działa antybakteryjnie, powstrzymując rozprzestrzenianie się bakterii Propionibacterium acnes, P. granulosum, P. avidum oraz drożdżopodobnych grzybów Malassezia furfur. – odpowiedzialnych za pojawienie się wyprysków. 

Miód nektarowy powstaje z nektaru produkowanego przez nektarniki u roślin - kwiatów - miododajnych. Nie jest jednolit; rodzaj miodu decyduje o jego walorach barwie, aromacie, smaku), a także właściwościach zdrowotnych. Czy masz już swój ulubiony? Wybierz go na KruKam.pl!